Nazwa nekropolii

Cmentarz osiedla specjalnego № 13 (Wieriużskoje Oziero)

Lokalizacja

obwód archangielski, rejon ustiański, os. specjalne Wieriużskoje Oziero (nie istniejące) 1 km od bazy turystycznej „ Wieriużskoje”

Cmentarz osiedla specjalnego № 13 (Wieriużskoje Oziero) położony jest w rejonie ustiańskim obwodu archangielskiego. W latach 30. byli tu umieszczeni osadnicy specjalni - „kułacy”, którzy opuścili osiedle do początku roku 1940. 1 marca 1940 w osiedlowych barakach byli umieszczeni zesłańcy „osadnicy” deportowani z obwodów: lwowskiego (USRR) i baranowickiego (BSRR). Stan cmentarza w roku 2010: teren porośnięty lasem, znaki pamięci nie zachowały się. Według szacunków byłych osadników specjalnych i miejscowych mieszkańców na cmenterzu pochowano około 100 osób. T.F. Mielnik, historyk z Archangielska, sporządziła listę osób – osadników specjalnych zmarłych w osiedlu Wieriużskoje Oziero. W latach 2006 i 2009 na terenie cmentarza były ustawione dwa pamiątkowe drewniane krzyże, prawosławny i katolicki. Informacje wg stanu na rok 2012.

Odnośnik do Google map

Opis (wygląd zewnętrzny)

Granice cmentarza nie są wyznaczone, Teren porośnięty drzewami. Znaki memorialne nie zachowały się. Na cmentarzu ustawiono dwa pamiątkowe krzyże z jasnego drewna: prawosławny i katolicki.

Typologia obiektów

nekropolie/miejsca pochówków zesłańców i osadników specjalnych

Znacznik tematyczny

zsyłka, deportacja, osadnictwo specjalne, życie w niewoli śmierc i pogrzeby

Krajobraz

las mieszany

Obszar

nie określony

Granice

Granice cmentarza nie są wyznaczone, Teren porośnięty drzewami. Znaki memorialne nie zachowały się. Na cmentarzu ustawiono dwa pamiątkowe krzyże z jasnego drewna: prawosławny i katolicki.

Lata pochówków

1940-1941 – pochówki polskich osadników specjalnych (deportowanych)

Od kiedy dokładna data

Do kiedy (dokładna data)

Kto jest pochowany

deportowani z zachodnich obwodów USRR i BSRR

Informacje o pochowanych (w tym spisy)

Sporządzono listę osadników specjalnych, zmarłych w osiedlu

Rodzaj pochówku

indywidualny

Stan zachowania

Granice pochówków nie wyróżniają się, znaki pamięci nie sa zachowane

Liczba pochowanych osób

Brak dokładnych danych o liczbie pochowanych na cmentarzu. Według szacunków byłych osadników specjalnych i miejscowych mieszkańców na cmentarzu pochowano około 100 osób. T.F. Mielnik, historyk z Archangielska, sporządziła listę osób – osadników specjalnych zmarłych w osiedlu Wieriużskoje Oziero.

Prace poszukiwawcze

nie

Ekspertyza

nie

Powtórne pochówki

nie

Opiekun

Prace porządkowe nie są prowadzone. O ustawione w latach 2000. pamiątkowymi krzyże dba miejscowy przedsiębiorca A.A. Kułakow

Znaki pamięci

Do roku 2009 na cmentarzu zachował się fragment drewnianego krzyża katolickiego. W roku 2006 przedsiębiorca A.A. Kułakow ustawił na cmentarzu prawosławny krzyż pamięci. W roku 2009 ustawił on, wraz z delegacją polską krzyż katolicki. W marcu 2009 roku historyk z Archangielska, Tatiana Mielnik, umocowała do krzyża prawosławnego tabliczkę z nazwiskami członków rodziny Józefa Maca, w październiku 2009 roku tabliczkę przeniesiono na krzyz katolicki.

Status

nie

Legenda (opis szczegółowy)

Cmentarz osiedla specjalnego № 13 (Wieriużskoje Oziero) położony jest w rejonie ustiańskim obwodu archangielskiego. W latach 30. byli tu umieszczeni osadnicy specjalni - „kułacy”, którzy opuścili osiedle do początku roku 1940. 1 marca 1940 w osiedlowych barakach byli umieszczeni zesłańcy „osadnicy” deportowani z obwodów: lwowskiego (USRR) i baranowickiego (BSRR). Według stanu na 01-01-1941 w osiedlu przebywało 907 osób (167 rodzin) w tym: 777 Polaków, 84 Białorusinów, 41 Ukraińców, 5 osób innych narodowości. Praca zesłańców była wykorzystywana przez trust „Wagolies” (cinka drzew). W chwili obecnej cmentarz jest porośnięty lasem, znaki pamięci nie zachowały się (z wyjątkiem fragmentu drewnianego krzyża katolickiego, istniejącego w roku 2009). Według szacunków byłych osadników specjalnych i miejscowych mieszkańców na cmentarzu pochowano około 100 osób. T.F. Mielnik, historyk z Archangielska, sporządziła listę osób – osadników specjalnych zmarłych w osiedlu Wieriużskoje Oziero. W roku 2006 w okolicy jeziora Wieriużskiego powstała baza turystyczna. Jej właściciel, były łowczy, Aleksandr Kułakow, ustawił na cmentarzu, w roku 2006, krzyż prawosławny ku pamięci osadników specjalnych. W marcu 2009 roku do krzyża dodano i poświęcono tabliczkę kuu pamięci członków rodziny Józefa Maca i wszystkich polskich osadników specjalnych [zesłańców]. 26-10-2009 na cmentarzu ustawiono krzyż katolicki, a pamiątkowa tabliczka przeniesiona na niego. Krzyż wykonał A.A. Kułakow, jego ustawienie przebiegało z udziałem delegacji polskiej z Tarnowa. Uroczysta ceremonia odsłonięcia i poświęcenia krzyża odbyła się 01-03-2010. Cmentarzem i krzyżami zajmuje się A.A. Kułakow.

Uroczystości

W marcu 2006 roku kapłan prawosławny, ojciec Walentyn (Jegorow) z miejscowości Oktriabskij poświęcił krzyż prawosławny.

W październiku 2009 roku ustawiono krzyż katolicki z udziałem delegacji polskiej z Tarnowa.

W marcu 2010 roku odbyło się uroczyste odsłonięcie i poświęcenie krzyża katolickiego.

Ograniczenia dostępności

Osoby

Kułakow Aleksandr Aleksandrowicz, ustawił krzyże, zajmuje się cmentarzem

Mielnik Tatiana Fiodorowna, badacz, utrzymywała kontakty z byłym zesłańcem, J. Macem

Odnośnik do muzeum

Stan zapisów

Bibliografia

na stronie WMG

Typologia

Współrzędne geogr.

Odnośnik dla wyszukiwarki Google

odnośnik do mapy Google

Źródła

Liczba dokumentów, fotografii publikacji

Uwagi

Odnośnik przedmiotowy

Poł. geograficzne

Grupy tematyczne

Czy pokazywać na stronie?