Osiedle Ulskoje

link do strony w WMG

Osiedle Specjalne nr 61 (Ulskoje) znajduje się w rejonie chołmogorskim obwodu archangielskiego. Wiosną 1940 roku umieszczono tu obywateli polskich „osadników” deportowanych z terenów zachodnich BSRR i USRR. W dniu 1-01-1941 w osiedlu przebywało 652 osoby, w tym 413 Polaków, 74 Ukraińców, 141 Białorusinów i 24 osoby innych narodowości. Cmentarz znajdował się w odległości 1 km, na południowy-zachód od osiedla. Grzebano tu osadników specjalnych, którzy zmarli w Ulskoje oraz w osiedlu Babrycha (6 km od Ulskoje). Brak spisu osób pochowanych. W chwili obecnej cmentarz znajduje się w lesie mieszanym, teren jest porośnięty drzewami, znaki nagrobne w większości nie zachowały się. W roku 2010 na terenie cmentarza prowadziła badania ekspedycja badawcza, w skład której wchodzili przedstawiciele Konsulatu generalnego RP w Sankt Petersburgu i Stowarzyszenia „Polonia” z Archangielska. Stwierdzono istnienie 22 nasypów nagrobnych oraz 4 krzyży: jednego metalowego i trzech drewnianych. Dokumentacja fotograficzna z 27-07-2010 roku.

Do lat 80. na metalowym krzyżu znajdowała się tabliczka metalowa z nazwiskiem Antoni Janiszewski. Według słów Walentyna Andriejewicza Durasowa, dawnego mieszkańca os. Ulskoje, Antoni Janiszewski był polskim wojskowym i mieszkał w os. Babrycha (6 km od Ulskoje), którego zmarłych mieszkańców chowano na cmentarzu w Ulskoje.

Lokalizacja

30 km na północ od osiedla Kazienszczina. Z miejscowości Chołmogory należy dostac się do wsi Kazienszczina, dalej trzeba jechać bezdrożem 30 km po trasie podwieszanej kolejki w kierunku północnym. Po dojechaniu do terenów bagiennych trzeba iść pieszo, w przybliżeniu 1 dzień. Na trasie trzeba przepłynąć niewielkie jezioro.

Opis

Cmentarz znajduje się w lesie mieszanym, na niewielkim wzniesieniu, po prawej stronie drogi leśnej. Od strony wschodniej, bezpośrednio za grobami las się kończy. Cmentarz jest zaniedbany, zarośnięty drzewami. W roku 2010 widoczne były nasypy na 22 grobach i 4 znaki memorialne – jeden krzyż metalowy i trzy drewniane o wysokości 80 cm. Tabliczek brak. Poniżej mogiły z krzyżem metalowym znajduje się następna, na której zachowana jest część krzyża (brak poprzeczki). Na południe od metalowego krzyża znajduje się jeszcze jeden krzyż drewniany. Oba krzyże – metalowy i drewniany tworzą grupę grobów – 7 niewielkich nasypów. W rzędzie przebiegającym równolegle i poniżej pierwszego rzędu widoczne są pozostałości jeszcze 5 mogił. Oprócz tego, w pobliżu drzewa liściastego na północny-zachód od krzyża metalowego, znajduje się jeszcze jeden niewielki krzyż i widoczne są trzy nasypy nagrobne. Poniżej nich widoczne są zarysy kolejnych 6 mogił.