Gliadiło, cmentarz na dawnym osiedlu specjalnym

link do strony w WMG

Osiedle specjalne Gliadiło, rejon wierchnietojemski, obw. archangielski

W latach 1940-1941 w osiedlu specjalnym Gliadiło byli umieszczeni obywatele polscy deportowani z zachodnich terenów USRR i BSRR. Status osadników specjalnych był z nich zdjęty na podstawie Dekrtetu Rady Najwyższej ZSRR z dn. 12-08-1941 r. o amnestii dla obywateli polskich. Osiedle to, wraz z innymi os. spec. rejonu wierchnietojemskiego, wchodziło w skład tzw. „północnodwińskiej” strefy rozmieszczenia obywateli polskich deportowanych do obwodu archangielskiego. Według stanu na dzień 01-01-1941 w os. spec. Gliadiło przebywało 332 osadników specjalnych, należących do kategorii „bieżeńcy”: 94 Polaków, 207 Żydów, 28 Białorusinów, i 3 osoby innych narodowości. Według informacji uzyskanych z USC rejonu wierchnietojemskiego sporządzono spis obywateli polskich, zmarłych w czasie osiedlenia specjalnego w os. Gliadiło.

W sierpniu 2010 roku zorganizowano ekspedycję po osiedlach specjalnych rejonu wierchnietojemskiego. Udział w niej brali uczniowie ze wsi Sojga (rejon wierchnietojemski), przedstawiciele Stowarzyszenia „Polonia” (Archangielsk), Związek Harcerstwa Polskiego (Warszawa). Uczestnicy ekspedycji sporządzili plan os.spec. Gliadiło.

W 2010 roku na cmentarzu w os. spec. Kriesty odsłonięto i poświęcono pamiątkowy krzyż na symbolicznej mogile zbiorowej obywateli Polskich zmarłych w osiedlach specjalnych rejonu wierchnietojemskiego. W spisie zmarłych umieszczonym przy tej mogile ujęci są zmarli w Gliadiło.

Osoby:

Вероховски Казимеж, с. Максимилиана (Werochowski Kazimierz, s. Maksymiliana), zmarł na zesłaniu

Вероховски Петр, с. Яна (Werochowski Piotr, s. Jana), zmarł na zesłaniu

Вероховски Ян, с. Петра (Werochowski Jan, s. Piotra), zmarł na zesłaniu

Голдасевич Эдуард Андреевич, zmarł na zesłaniu

Зильберштейн Исак Шлемович, zmarł na zesłaniu

Зильберштейн Шляма Исакович, zmarł na zesłaniu

Махимер Фрайда Шимоновна, zmarła na zesłaniu

Моргенштейн Менахен Меерович, zmarł na zesłaniu

Ренда Винзантина Семеновна, zmarła na zesłaniu

Рыняйский Иосиф Бонифатьевич, zmarł na zesłaniu

Фрейлих Гендрих Маерович, zmarł na zesłaniu

Френдя Абрам Лейзерович, zmarł na zesłaniu

Шильцер Хая Лейбовна, zmarła na zesłaniu